CoP Agrofoodpartners op bezoek bij: Boerderij van de Toekomst

Op 22 april 2025 ging de CoP Agrofoodpartners van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel op werkbezoek. De bestemming was de Boerderij van de Toekomst in Lelystad, een locatie die zich richt op toekomstbestendige landbouwsystemen. Het bezoek bood inzicht in de innovatieve benaderingen en onderzoeksprojecten die hier worden uitgevoerd. 
 

Welkom bij WUR Open Teelten 

Het project van de Boerderij van de Toekomst is vijf jaar geleden in Lelystad gestart, maar inmiddels zijn er verschillende locaties verspreid over Nederland. Lennart Fuchs, onderzoeker toekomstbestendige landbouwsystemen bij Wageningen University & Research (WUR) Open Teelten, trapte de bijeenkomst af met een presentatie over de doelen en achterliggende gedachten van de Boerderij van de Toekomst in Lelystad. Deze locatie, met ongeveer 1000 hectare akkerbouwgrond, is een belangrijk centrum voor praktijkgericht onderzoek naar gewassen, bodemgezondheid, technologie en systeeminnovaties. Onderstaande video geeft een kort overzicht van het project.

Bekijk presentatie

Werken aan een toekomstbestendige landbouw 

Lennart Fuchs licht toe dat ze bij de Boerderij van de Toekomst streven naar een landbouwsysteem dat productief, regeneratief én robuust is. Dit betekent dat het systeem niet alleen hoge opbrengsten en voedselzekerheid biedt, maar ook de bodem-, water- en luchtkwaliteit verbetert, ruimte biedt voor een rijke biodiversiteit en sociaal-economisch weerbaar is. De integratie van agronomie, ecologie en technologie staat centraal in deze benadering. “Vanuit dit project willen we integraal werken aan een toekomstbestendige landbouw. Er komen hier veel aspecten samen, dat maakt het interessant en tegelijkertijd complex”, vertelt Lennart Fuchs.

Aanpak – 3 ontwerpsporen 

In zijn presentatie vertelt Lennart Fuchs dat het ontwerp van de Boerderij van de Toekomst relevant moet zijn voor het grootste deel van de Flevolandse boeren. Ze hebben, in samenspraak met acht Flevolandse boeren, een aantal ontwerpprincipes opgesteld. Van 75% lagere milieuimpact van gewasbeschermingsmiddelen en dat minstens 70% van het inkomen van de boer uit de primaire productie komt, tot het ecologisch beheren van alle akkerranden, bermen en sloten, passend bij het cultuurlandschap. Lennart Fuchs: “Vanuit deze ontwerpprincipes hebben we gekeken wat er nu in Flevoland speelt, en waar we naartoe willen. Daar zijn drie ontwerpsporen uitgekomen.” Deze ontwerpsporen zijn:

“Het eerste ontwerpspoor is wat we hier in Lelystad aan het uitzetten zijn met de Boerderij van de Toekomst, het tweede spoor proberen we op dit moment in de Noord-Oostpolder uit te rollen, en het derde spoor is maatwerk voor individuele boeren”, licht Lennart Fuchs verder toe. 

Biodiversiteit – hoe meet je dat? 

Eén van de overkoepelende doelen van de Boerderij van de Toekomst in Lelystad is een ‘rijke biodiversiteit’. Zo vertelt Lennart Fuchs dat er rekening wordt gehouden met biodiversiteit door het telen van diverse gewassen in strokenteelt, bloemstroken en groenbemesters worden ingezaaid en er sinds kort enkele kleine struweelhagen zijn aangeplant. Tegelijkertijd blijkt het een ingewikkelde opgave. De biodiversiteit was een onderwerp dat vaak terugkwam gedurende de dag – de Agrofoodpartners vroegen Lennart Fuchs hoe zij de biodiversiteit hebben gekwantificeerd. Dit is binnen het project nog een lastig punt, “daar hebben we nog geen perfect antwoord op”, laat hij weten. Zowel de Boerderij van de Toekomst als de verschillende Agrofoodpartners gaven tijdens het werkbezoek aan behoefte te hebben aan meer duidelijkheid over biodiversiteit: Wat is het? Wat streven we na? En hoe meet je dat? “Er is geen uniform beeld van waar we naar toestreven als het gaat om biodiversiteit, moeten we daar niet op inzetten?”, stelt een van de Agrofoodpartners voor.  

Excursie 

Na de presentatie ging de groep de hort op en kregen een rondleiding op de Boerderij van de Toekomst, waardoor de groep een beter beeld kreeg bij het verhaal van Lennart Fuchs. Er werd verder ingegaan op de praktische uitvoering van de verschillende innovatieve maatregelen die op de Boerderij van de Toekomst worden genomen, onder andere voor verbetering van de biodiversiteit. De excursie wakkerde opnieuw het gesprek aan over biodiversiteit – en hoe je dat meet. Daarnaast werd er ook gesproken over hoe belangrijk het is om de economische haalbaarheid goed mee te nemen in het onderzoek, omdat de meeste boeren, logischerwijs, handelen vanuit een economisch perspectief.