skip-to-main-content
zoeken
zoeken
Landschapselementen Toggle
Algemeen Tools & Documenten Beleid Praktijkvoorbeelden
Algemeen Tools & Documenten Beleid Praktijkvoorbeelden

Groenblauwe dooradering

In deze Toolbox vind je alle actuele tools en praktische informatie omtrent landschapselementen en groenblauwe dooradering (GBDA). Hier lees je over wat deze termen precies inhouden en het belang ervan. Je vindt hier ook een overzicht van de relevante beleidskaders, overheidsvisies en bijbehorende maatregelen. Er zijn verschillende rapportages en documenten opgesteld met betrekking tot dit thema, ook die zijn hier gebundeld. En natuurlijk staan er een aantal inspirerende praktijkvoorbeelden beschreven. Dit thema blijft zich ontwikkelen. We houden de Toolbox up-to-date met de nieuwste tools en inzichten!

Wat zijn landschapselementen?

Dit zijn houtige elementen zoals singels, bomenrijen, houtwallen, heggen, hagen, knotbomen, graften, griendjes en hoogstam-boomgaarden. Maar ook een begroeiing van kruiden en ruigten en natte elementen zoals slootkanten, natuurvriendelijke oevers en poelen. Ecologisch beheerde sloten kunnen ook tot landschapselementen gerekend worden evenals elementen als keverbanken of kruidenrijke akkerranden. Het lint dat deze landschapselementen samen (gaan) vormen noemen we de groenblauwe dooradering van het landschap.

Hoe het landschap in Nederland veranderde

Hoe groenblauwe dooradering verdween. Een landschap in de Achterhoek: rond 1900 (links) versus de situatie in 2016 rechts) (Vos en Jochem, 2016).

Vroeger had Nederland een rijke landschappelijke structuur, waar allerlei groene en blauwe elementen floreerden. Na de ruilverkaveling in de jaren negentig is er van deze structuur van landschapselementen nog nauwelijks iets over. De achteruitgang van de gezondheid van onze leefomgeving is daar inherent aan: allerlei planten- en diersoorten verdwijnen uit het Nederlandse landschap. Dit heeft allerlei gevolgen voor natuurlijke processen, waaronder ecosysteemdiensten, waterzuivering, natuurlijke plaagbestrijding en bestuiving, die onder druk komen te staan. Dat beïnvloedt onze voedselsystemen - zonder een gezond en biodivers landschap wordt het produceren van voedsel een steeds lastigere opgave.

Naar 10% groenblauwe dooradering

Een coalitie van partijen, verenigd in Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel, heeft in 2022 op verzoek van de overheid het Aanvalsplan Landschap opgesteld. Het hoofddoel? 10% groenblauwe dooradering in het landelijk gebied in 2050 – voor een gezonde leefomgeving dat bruist van de biodiversiteit. Overheden, boeren, terreinbeheerders, natuur- en milieuorganisaties, noem maar op: samen kunnen we dit doel behalen!

Naar het Aanvalsplan Landschap

Waarvoor dient het?

Groenblauwe dooradering levert het een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van een duurzaam inkomen voor boeren die overstappen op natuurinclusieve vormen van landbouw door vergoedingen te bieden voor aanleg en beheer van landschapselementen en grondafwaardering. Daarnaast verhoogt het de landschappelijke kwaliteit en diversiteit van het Nederlandse landschap. Met landschapselementen wordt ook gezorgd voor een verbetering van de leefomgeving wat een sterke impuls geeft aan recreatie en verbetering van het vestigingsklimaat.

Lees het onderzoek over GBDA en natuurlijke plaagbestrijding:

Naar het artikel

Bijdrage aan opgaven

De realisatie van voldoende groenblauwe dooradering in ons landschap draagt bij aan het realiseren van verschillende maatschappelijke doelen zoals vastgelegd in Europees-, nationaal- en decentraal overheidsbeleid. Het levert een significante bijdrage aan het halen van onze Europese verplichtingen rondom biodiversiteit (Vogel en Habitatrichtlijn), de klimaatopgave (Parijs) en schoon water (Kaderrichtlijn Water). 

 

Lees meer over beleid