Skip to main content

Biodiversiteitsbeleid: Lidl en Natuur & Milieu werken samen

Dinsdag 27 februari kregen Deltaplan-partners Lidl en Natuur & Milieu tijdens een online kennis- en inspiratiesessie het podium om hun bijdragen aan biodiversiteitsherstel toe te lichten. Meer dan 130 deelnemers zaten aandachtig te luisteren tijdens de presentaties van Esmée van Veen, coördinator duurzaamheid bij Lidl, en Baudien Bosma, campagnestrateeg bij Natuur & Milieu.

Beide partijen werken al jarenlang samen op het onderwerp biodiversiteit. Met een interessant verhaal over hun samenwerking bood deze sessie waardevolle inzichten in wat beide organisaties – gezamenlijk - al doen voor biodiversiteit, welke uitdagingen er zijn en welke rol zo’n samenwerking kan betekenen voor biodiversiteitsherstel. 

 

Lidl's duurzaamheidsstrategie 

Esmée van Veen (Lidl) begon haar presentatie door de noodzaak van biodiversiteitsbehoud te benadrukken en hoe Lidl's bedrijfsvoering hierop inspeelt: “Als retailer raak je aan veel onderwerpen: klimaatverandering, voedselverspilling, mensenrechten, dierenwelzijn, biodiversiteit, noem maar op. De voedselsector heeft een enorme impact op deze vlakken, en als onderdeel van die keten dragen supermarkten ook gedeeltelijk verantwoordelijkheid. Verantwoordelijkheid die we moeten nemen, en daarmee ook kansen die we kúnnen pakken.” En omdat Lidl weet dat de impact van de voedselsector groot is, hebben ze een uitgebreide duurzaamheidsstrategie.  

Een van de zes pijlers binnen de duurzaamheidsstrategie van Lidl gaat over het respecteren van biodiversiteit. “De grootste reden dat we biodiversiteit zo hoog in het vaandel hebben staan”, zegt Esmée tijdens de presentatie, “is vanwege het hoge landgebruik wat gepaard gaat met voedselproductie. En juist daarom hebben wij de mogelijkheid om écht bij te kunnen dragen aan biodiversiteitsherstel.” In Nederland wordt iets meer dan 50 procent van het landoppervlak gebruikt voor landbouw. Met het oog op het verduurzamen van de voedselketen, is al hun groente en fruit sinds 2022 On the way to Planet Proof of biologisch gecertificeerd. Esmée: “Met het gebruik van deze certificeringen kunnen we praktisch waarborgen dat er bepaalde voorwaarden worden behaald. De volgende stap is dat we die standaard steeds verder brengen met nieuwe kennis en ontwikkelingen, en het ook op onze andere producten kunnen gaan toepassen.” 

Vragen uit het publiek 

Lidl’s slogan luidt ‘de hoogste kwaliteit voor de laagste prijs’. Worden boeren dan niet uitgeknepen? 

Esmée: Nee, Lidl is een eenvoudig en vooral efficiënt bedrijf. Door onze bedrijfsvoering, bijvoorbeeld dat al onze producten nog in dozen in de schappen staan, hebben we veel minder personeel nodig. Deze efficiëntie is ook terug te zien bij ons op kantoor - alleen de noodzakelijke dingen worden gedaan. Dit is een enorme kostenbesparing. Boeren zijn dus niet de dupe van onze lage prijsgaranties. 


Staat er een meerprijs voor boeren die met hun productiemethode aan hogere eisen voldoen?  

Esmée: “Jazeker. Boeren die On the way to Planet Proof gecertificeerde of biologische producten aan ons leveren ontvangen daar een hogere betaling voor.” 


Hoe bepalen jullie wat duurzaam is? Waar is de keuze voor het type certificering op gebaseerd? 

Esmée: "Dat is best lastig soms. Er zijn veel verschillende keurmerken op verschillende onderwerpen die niet altijd even goed overeenkomen. Wij kijken dan per product wat de grootste issues zijn, wat de grootste impact heeft. Op basis daarvan kijken we welke certificering daar het beste op inspeelt en praktisch toepasbaar is. Zo proberen we die keuze te maken."
 

Daarnaast zet Lidl zich in voor de eiwittransitie. “Waar in Nederland nu nog 60 procent van de gegeten eiwitten dierlijk is, en 40 procent plantaardig, willen wij dat per 2030 omgedraaid zien”, laat Esmée weten. Voor plantaardige eiwitten is aanzienlijk minder landoppervlakte benodigd, wat meer ruimte voor biodiversiteitsherstel kan betekenen. Er loopt nu een pilot waarbij Lidl de vega(n) vleesvervangers naast het vlees in de schappen heeft liggen, om te kijken of er dan meer voor de vervangers wordt gekozen. Bovendien heeft Lidl beleid op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen die verder gaan dan de wettelijke norm. Esmée: “Het residu wat overblijft aan beschermingsmiddelen op een product mag bij ons maar 1/3 zijn van wat wettelijk is toegestaan.” Ook werken ze met een lijst van bepaalde middelen die Lidl überhaupt niet meer in haar ketens wil hebben. 

 

Uitdagingen 

Naast alle inspanningen die Lidl al onderneemt voor het verbeteren van de biodiversiteit, bestaan er ook uitdagingen. “De grootste uitdaging”, begint Esmée, “zit hem in de meetbaarheid van biodiversiteit.” Op microniveau meten is voor een supermarktketen niet haalbaar. De vraag is hoe dan wel? Esmée: “We nemen nu maatregelen en implementeren beleid die biodiversiteitsherstel helpen bevorderen, en zeker beter maken, maar hoeveel beter? Dat weten we niet, en daar ligt de uitdaging. Hoe maken we biodiversiteit tastbaar?” Een andere uitdaging ligt bij het verkrijgen van inzicht in de uitgebreide ketens. “Van een sinaasappel kun je nog wel traceren waar die vandaan komt. Maar hoe zit dat bij samengestelde producten die uit verschillende ketens komen? De systemen van nu zijn er überhaupt niet op ingericht om al die data te kunnen verzamelen.” Voor Lidl – en andere retailers – blijft het dus een uitdaging om volledig inzicht te hebben in waar hun producten vandaan komen. “En dat is wel enorm belangrijk om te kunnen controleren dat er aan bepaalde voorwaarde wordt voldaan, zoals bijvoorbeeld ontbossingsvrije ketens voor cacao of soja welke we per 2025 volledig willen waarborgen.” 

 

Samenwerking met Natuur & Milieu 

Vervolgens kwam Baudien Bosma (Natuur & Milieu) aan het woord (bekijk hier haar presentatie). “Natuur & Milieu houdt zich bezig met twee hoofddoelen: het tegengaan van klimaatverandering en het herstellen van de biodiversiteit”, vertelt Baudien tijdens haar presentatie. Dit doen zij onder andere door de inzet van campagnes om mensen bewust te maken, het draagvlak te vergroten en mensen duurzame stappen te laten zetten. Baudien: “Verandering maak je samen, de samenwerking met Lidl is daar een prachtig voorbeeld van. Die begon in 2018, toen Natuur & Milieu samen met IVN, LandschappenNL en Naturalis het project Nederland Zoemt startte, met als doel het voedselaanbod en nestgelegenheid voor de wilde bij te vergroten. Bewustwording bij het grote publiek van het belang van de bij en hen oproepen ook in actie te komen, speelde daarin een grote rol.”  

Natuur & Milieu en Lidl hebben toen in samenwerking met de andere partners een statiegeldactie opgezet. Wanneer je statiegeldflessen inleverde bij Lidl, kon je ervoor kiezen het geld te doneren aan Nederland ZOEMT. Met dat geld zijn toen eerst bij-vriendelijke bomen aangeschaft en gepland, en in een later stadium werden les- en biologische bloembollenpaketten samengesteld voor (basis)scholen. Baudien: “Dat was een enorm succes. In totaal zijn er ruim 16,5 duizend pakketten uitgedeeld en hebben we veel enthousiaste reacties ontvangen.” 

“Nu willen we de samenwerking vergroten,” vertelt Baudien, “in 2023 hebben we de scope van ‘de bij’ verbreed naar ‘biodiversiteit’ en van alleen bewustwording bij het publiek naar bredere impact. Zo kijken we bijvoorbeeld ook naar mogelijkheden hoe we het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de keten terug kunnen dringen.” De samenwerking met Lidl wordt gezien als een groot succes. Baudien: “We hebben een gedeelde missie, dat helpt enorm. Vanuit Natuur & Milieu hebben we veel inhoudelijke kennis die we graag omzetten naar concrete oplossingen, samen met partners als Lidl. En door het grote bereik van Lidl creëren we maximale impact. Zo bundelen we onze krachten.” 

Deze inspirerende sessie onderstreepte het belang van partnerschappen en de juiste communicatie in het bevorderen van biodiversiteitsherstel. Met een gedeelde missie om duurzaam de norm te maken, zetten Lidl en Natuur & Milieu belangrijke stappen vooruit in het beschermen van onze biodiversiteit. 

 

Dit jaar organiseert Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel nog vijf andere online kennis- en inspiratiesessies waarbij één of twee partners de gelegenheid kunnen krijgen hun verhaal rondom biodiversiteit voor een breed publiek te delen. Heb je daar als partner wel oren naar? Neem contact met ons op via info@samenvoorbiodiversiteit.nl.