skip-to-main-content
zoeken
zoeken
Basiskwaliteit Natuur Toggle
Algemeen Tools & Documenten Beleid Praktijkvoorbeelden Veelgestelde vragen
Algemeen Tools & Documenten Beleid Praktijkvoorbeelden Veelgestelde vragen

Stap 4 - Monitoren, evalueren en bijsturen

Als laatste stap wil je natuurlijk weten of je inzet wel het gewenste effect heeft. Hiervoor moet je drie vragen beantwoorden:

  • Zie ik verbetering in de condities van mijn gebied?
  • Zie ik verbetering in de aantallen & diversiteit van algemene soorten?
  • Heb ik het gewenste effect bereikt?

Het beantwoorden van deze vragen kan aan de hand van monitoring. Zowel monitoring van de condities (bijvoorbeeld het meten van de waterkwaliteit en de aanwezigheid van landschapselementen) als het monitoren van de algemene soorten in jouw gebied. Een toename in het aantal en diversiteit van soorten geeft namelijk ook aan dat de omstandigheden in je gebied zijn verbeterd. Anders zouden deze soorten niet terugkomen. Monitoring geeft inzicht waar je je maatregelen nog kunt bijsturen, want werken aan Basiskwaliteit Natuur is ook een proces van 'doen-leren-beter doen'. 

Monitoren

Hieronder staan bronnen die je kunnen helpen bij het monitoren van soorten en condities. 

toggle

De tools en kaarten die je kunt gebruiken om de condities te monitoren zijn in principe hetzelfde als degene die je gebruikt om je condities in kaart te brengen. Deze staan beschreven bij stap 1 'In kaart brengen van het gebied'. 

Daarnaast is het wel belangrijk om ook in het veld metingen uit te voeren. Denk aan grondboringen of het meten van de helderheid van het water. 

toggle

SoortenNL heeft een rapport en een soortenlijst opgesteld voor Basiskwaliteit Natuur. Dit zijn algemene soorten die indicatief zijn voor een bepaald landschapstype. Belangrijke punten voor het monitoren van soorten zijn:

  • Probeer tijdens het monitoren te focussen op algemene soorten die makkelijk te herkennen zijn en waar al veel over bekend is, zoals vogels, vaatplanten, dagvlinders, libellen, amfibieën, vissen en zoogdieren.
  • Benut de expertise en inzet van lokale groepen en vele vrijwilligers voor de monitoring van soortgroepen waarvoor specialistische kennis nodig is, zoals voor bijen, korstmossen en paddenstoelen
  • Zorg ervoor dat de geselecteerde soorten indicatief zijn voor belangrijke condities en drukfactoren in het landschap (bij voorkeur meerdere soorten voor elk type biotoop en drukfactor).

Voor vogels is al veel bekend over welke soorten horen bij Basiskwaliteit Natuur en voor welke landschappen zij indicatief zijn. Voor meer informatie kan het boek Nederlandse vogels in hun domein worden geraadpleegd. 

Monitoren door vrijwilligers

Vrijwilligers zijn cruciaal bij het monitoren. Daarom hebben verschillende vrijwilligersorganisaties de handen ineengeslagen om een app te ontwikkelen over Basiskwaliteit Natuur speciaal voor vrijwilligers. Deze app kan worden gebruikt om de Basiskwaliteit Natuur soorten te monitoren. Deze app zal in het voorjaar van 2025 worden gelanceerd. Meer weten over Groene bondgenoten? Klik hier.

Evalueren en bijsturen

De uitkomsten van de monitoring laten zien of je maatregelen het gewenste effect hebben gehad. Gaat het beter met de condities en algemene soorten? Waarschijnlijk is dit een proces van 'doen-leren-beter-doen'. Dus het kan zijn dat je je maatregelen toch iets moet bijsturen, of misschien nog een samenwerking met een agrarier nodig hebt. Vergeet ook vooral niet te communiceren over je inzet en uitkomsten, dan kunnen ook anderen hier weer van leren. 

Overige stappen

Stap 1. In kaart brengen van het gebied

Om te weten of jouw maatregelen het gewenste effect hebben is het belangrijk om te monitoren. Zowel de condities, als de algemene soorten. Soorten zeggen namelijk of de omstandigheden in het gebied zijn verbeterd. Als dit niet zo is kun je je maatregelen bijsturen.

Stap 2. Visie, participatie en communicatie

Om Basiskwaliteit Natuur te bereiken is draagvlak nodig bij de gebruikers en beheerders van een gebied. Denk aan andere gemeenten, waterschappen, inwoners en agrariërs. Zij kunnen een belangrijke rol spelen bij het uitvoeren van maatregelen en beheer. Hoe betrek je stakeholders bij Basiskwaliteit Natuur?

Stap 3. Maatregelen

Wat kun je in de praktijk doen om Basiskwaliteit Natuur te realiseren? Er is al veel bekend over maatregelen die goed zijn voor natuurherstel. Veel van deze maatregelen zullen ook toegepast kunnen worden voor het werken aan BKN. Het verschil is dat BKN richting geeft aan de condities die je wil creëren met je maatregelen.