skip-to-main-content
zoeken
zoeken
Basiskwaliteit Natuur Toggle
Algemeen Tools & Documenten Beleid Praktijkvoorbeelden Veelgestelde vragen
Algemeen Tools & Documenten Beleid Praktijkvoorbeelden Veelgestelde vragen

Stap 3 - Maatregelen

Wat kun je in de praktijk doen om Basiskwaliteit Natuur te realiseren? Er is al veel bekend over maatregelen die goed zijn voor natuurherstel. Veel van deze maatregelen zullen ook toegepast kunnen worden voor het werken aan Basiskwaliteit Natuur. Het verschil is dat Basiskwaliteit Natuur richting geeft aan de condities die je wil creëren met je maatregelen. En dit verschilt per landschapstype. 

Het belangrijkste is dat het bij Basiskwaliteit Natuur gaat om het verbeteren van het gehele systeem. Dus niet alleen een heg aanleggen, maar ook zorgen voor verbinding, een goede waterkwaliteit en weinig verstoring. We hebben het dan ook wel over de vijf V's, zoals in het figuur hiernaast staat aangegeven. 

Aangrijpingspunten voor natuurherstel

Deskundigen van het OBN-kennisnetwerk hebben aangrijpingspunten voor natuurherstel uitgewerkt die overkoepelend voor de OBN landschapstypen gelden. Een belangrijk naslagwerk voor deze aangrijpingspunten is het Ecologisch Assesment van de Landschappen van Nederland van het OBN. Hierin staat per landschapstype de bijbehorende condities, maar ook de drukfactoren en hoe je hieraan kunt werken.

asset_image

Verbeteren van condities

Hieronder vind je voor de 3 hoofdcondities voor Basiskwaliteit Natuur verschillende bronnen die je kunnen helpen bij het werken aan het verbeteren van deze condities. De onderdelen zijn gekoppeld aan de aangrijpingspunten (knoppen) uit de afbeelding hierboven. 

toggle

Knop 1. Optimalisatie hydrologische systemen

Basiskwaliteit Natuur kan houvast geven om een minimale kwaliteit van onze natuur te waarborgen en helpen bij maatschappelijke opgaven, zoals het verbeteren van de bodemkwaliteit, Kaderrichtlijn Water en klimaatopgaven.

STOWA heeft verschillende factsheets beschikbaar over de optimalisatie van hydrologische systemen:

--> Ga naar de factsheets van STOWA

 

Knop 4. Verminderen input nutriënten en chemische stoffen en herstel van schade

Landgebruik en uitspoeling naar oppervlaktewater speelt hier een belangrijke rol in. Bronnen die relevant zijn:

Daarnaast is er veel informatie over beheermaatregelen te vinden op de website van het OBN

toggle

Knop 2. Vergroten areaal en connectiviteit

Groenblauwe dooradering

Groenblauwe dooradering is het netwerk van aan elkaar verbonden landschapselementen. In het Aanvalsplan Landschap wordt gestreefd naar 10% groenblauwe dooradering in Nederland. Meer informatie over groenblauwe dooradering en landschapselementen vind je hier: 

--> Ga naar het thema Groenblauwe Dooradering

 

Knop 3. Vergroten dynamiek en diversiteit

Vergroenen openbare ruimte

Beheerders van terreinen kunnen een belangrijke rol spelen in het vergroenen en verbeteren van de biodiversiteit in de openbare ruimte. Hieronder vind je bronnen die je hierbij kunnen helpen:

Vergroenen bedrijventerreinen

Bedrijventerreinen beslaan vaak een groot oppervlak, maar zijn niet altijd natuurvriendelijk ingericht. Dit terwijl het vaak buiten het stedelijk gebied ligt, en daarom een goede stapsteen voor natuur kan zijn. Er zijn verschillende handleidingen en tips beschikbaar voor het vergroenen van bedrijventerreinen:

Vergroenen landelijk gebied

In het landelijk gebied is voedselproductie een belangrijk aspect. Hoe kan landbouw samengaan met natuur? Er zijn verschillende natuurinclusieve landbouwmethoden die ook waardevol zijn voor de biodiversiteit:

In het landelijk gebied speelt ook Groenblauwe Dooradering een belangrijke rol. Hier vind je meer informatie over de aanleg en beheer van landschapselementen. 

Natuurinclusief bouwen en renoveren

Bij nieuwbouw en renovatie liggen veel kansen om een gunstige leefomgeving voor soorten te creëren. De website bouwnatuurinclusief.nl geeft handvatten om bij het bouwen en renoveren te letten op biodiversiteit. Belangrijk is dat er wordt gekeken naar het hele systeem: het bodem- en landschapstype, de reeds aanwezige natuur en kansen om omliggende natuur te verbinden en te versterken. Het gaat dus niet alleen om het plaatsen van nestkasten, maar ook over het aanbieden van bijvoorbeeld voedsel. 

 

toggle

Knop 5 & 6. Herstel van biotische kwaliteit en aanpak exoten

Ecologisch beheer van watergangen of wegbermen is de basisvoorwaarde om Basiskwaliteit Natuur te realiseren in het gebied. Tools die op dit moment beschikbaar zijn voor ecologisch beheer zijn hieronder te vinden.

Ecologisch beheer groen

Ecologisch beheer watergangen

Exotenbeheer

Overige stappen

Stap 1. In kaart brengen van het gebied

Om te werken aan Basiskwaliteit Natuur moet je allereerst weten wat de huidige status is van jouw gebied. Hoe staat het ervoor met de condities en algemene soorten? Daarnaast moet je ook weten welke Basiskwaliteit bij jouw gebied past. Dit is afhankelijk van het landschapstype.

Stap 2. Visie, participatie en communicatie

Om Basiskwaliteit Natuur te bereiken is draagvlak nodig bij de gebruikers en beheerders van een gebied. Denk aan andere gemeenten, waterschappen, inwoners en agrariërs. Zij kunnen een belangrijke rol spelen bij het uitvoeren van maatregelen en beheer. Hoe betrek je stakeholders bij Basiskwaliteit Natuur?

Stap 4. Monitoring, evalueren en bijsturen

Om te weten of jouw maatregelen het gewenste effect hebben is het belangrijk om te monitoren. Zowel de condities, als de algemene soorten. Soorten zeggen namelijk of de omstandigheden in het gebied zijn verbeterd. Als dit niet zo is kun je je maatregelen bijsturen.