skip-to-main-content
zoeken
zoeken
Basiskwaliteit Natuur Toggle
Algemeen Tools & Documenten Beleid Praktijkvoorbeelden Veelgestelde vragen
Algemeen Tools & Documenten Beleid Praktijkvoorbeelden Veelgestelde vragen

Stap 1 - In kaart brengen van het gebied

Hier vind je meer informatie over de eerste stap om aan Basiskwaliteit Natuur te werken: het in kaart brengen van de huidige situatie van jouw gebied én waar je naartoe wil werken.

Concreet gaat het om het beantwoorden van drie vragen:

  1. Welk landschapstype hoort bij mijn gebied?
  2. Welke condities en algemene soorten horen bij dit landschapstype?
  3. Welke condities en algemene soorten heb ik nu in mijn gebied?

De condities die Basiskwaliteit Natuur in een gebied bepalen, horen bij het ‘natuurlijke’ landschapstype dat daar van oorsprong voorkwam, gedefinieerd door: 

  • De abiotische condities zoals hydrologie (= water), geomorfologie (= fysische kenmerken van het landoppervlak), bodemtype en nutriëntenbalans.
  • De inrichtingen van het landschap met bijvoorbeeld landschapselementen.
  • Het beheer en gebruik van het landschap: gedefinieerd door de mate van menselijke invloeden.

Landschapsindelingen

Er zijn verschillende kaarten en landschapsindelingen van Nederland. Hoe gedetailleerd deze zijn hangt af van de toepassing van de kaart. In de tabel hieronder staat kort weergegeven welke indelingen er worden gehanteerd. Een algemene indeling voor Basiskwaliteit Natuur in het stedelijk en landelijk gebied wordt nog verder uitgewerkt door experts.

Voor je algemene maatregelen is het prima om een grove indeling te kiezen zoals die van het OBN, want deze geven een goede weergave van de condities. Maar, voor het toetsen of je maatregelen het gewenste effect hebben op de soorten kan het nodig zijn om een specifiekere indeling te hanteren (in het noorden komen net andere algemene soorten voor dan in het zuiden). Daarom wordt in het kennisdocument zowel het OBN als de Domeinen aangehaald. Uiteindelijk hebben deze indelingen wel dezelfde basis: de Fysisch Geografische Regio's. 

Indeling

Toepassing

Histland

Geografische gegevens over de ontginningsgeschiedenis van het Nederlandse landschap en de mate van verandering van dat landschap.

OBN

Op basis van HISTLAND gekoppeld aan een deskundigen team

RCE

Een verzameling van verschillende typologische indelingen van Nederland, zoals HISTLAND en CultGIS, evenals beschrijvingen van deze gebieden zoals Panorama Landschap en de kaart Gebiedsbiografieën.

Domeinen

Op basis van fysisch-geografische regio's, het landgebruik in 1850 en het huidige landgebruik.

De condities in kaart

Hieronder vind je bronnen die je kunnen helpen bij het in kaart brengen van de condities voor Basiskwaliteit Natuur

toggle

Abiotische condities in kaart (denk aan waterkwaliteit, bodemkwaliteit, nutriënten)

toggle

Inrichting in kaart (aanwezigheid van landschapselementen)

toggle

Beheer en gebruik van het landschap (denk aan intensief gebruik, ecologisch beheer)

De algemene soorten

Het voorkomen van bepaalde soorten kan gezien worden als indicator hoe het gaat met de condities van een gebied. Experts van SoortenNL hebben lijsten van indicatorsoorten (pdf: 1.5 MB) voor Basiskwaliteit Natuur opgesteld.

Deze indicatorsoorten kunnen worden gebruikt om enerzijds te zien wat de huidige status is van de Basiskwaliteit Natuur, maar ook om te monitoren of je maatregelen het gewenste effect hebben: het toenemen van algemene soorten. 

Overige stappen

Stap 2. Visie, participatie en communicatie

Om Basiskwaliteit Natuur te bereiken is draagvlak nodig bij de gebruikers en beheerders van een gebied. Denk aan andere gemeenten, waterschappen, inwoners en agrariërs. Zij kunnen een belangrijke rol spelen bij het uitvoeren van maatregelen en beheer. Hoe betrek je stakeholders bij Basiskwaliteit Natuur?

Stap 3. Maatregelen

Wat kun je in de praktijk doen om Basiskwaliteit Natuur te realiseren? Er is al veel bekend over maatregelen die goed zijn voor natuurherstel. Veel van deze maatregelen zullen ook toegepast kunnen worden voor het werken aan BKN. Het verschil is dat BKN richting geeft aan de condities die je wil creëren met je maatregelen.

Stap 4. Monitoring, evalueren en bijsturen

Om te weten of jouw maatregelen het gewenste effect hebben is het belangrijk om te monitoren. Zowel de condities, als de algemene soorten. Soorten zeggen namelijk of de omstandigheden in het gebied zijn verbeterd. Als dit niet zo is kun je je maatregelen bijsturen.